Ik gaf mijn kind ooit een klets in zijn gezicht.
Ik heb mijn zoon een tik(je) op zijn gezicht gegeven toen hij bijna 2 jaar oud was.
Moh, allez, Adinda. Jij?
Ja.
Het was een bliksemsnelle respons. (een schoolvoorbeeld van impulsief gedrag; je denkt er niet over na)
Ik zocht in een fractie van een seconde een excuus om te verantwoorden wat ik had gedaan.
Verder dan ‘om hem te tonen hoe dat voelt, geslagen worden’ kwam ik niet.
Want hij had mij een mep in mijn gezicht gegeven.
Reptielenbreinantwoord: de vechtrespons.
Ik had er meteen onnoemelijk veel spijt van en excuseerde mij bij mijn zoon dat ik hem had pijn gedaan.
Toen wist ik nog niet wat ik nu allemaal weet over breinontwikkeling, impulscontrole, emotieregulatie, de rol van gevoelens en (onvervulde) behoeften, trauma etc.
Als ik eraan terugdenk overvalt mij nog steeds een soort van schuld- en schaamtegevoel, hoewel ik nu begrijp dat die ervaring voor mij nodig was zodat ik keihard kon beseffen dat dit niet de manier is waarop jonge kinderen iets leren.
Of oudere kinderen.
Of volwassenen.
Mensen tout court, feitelijk.
Niemand leert iets bij door je macht te misbruiken.
Of jawel. Je leert wél iets.
Als je je macht misbruikt leert je kind om zich in stilte terug te trekken en in zichzelf te keren, om te disconnecteren, om de overtuiging te laten groeien dat hij/zij jouw liefde niet waard is, of om stiekem gedrag te vertonen (bv. liegen), om wantrouwig tegenover anderen te staan, of om op alles en iedereen opstandig te reageren, om jou 'terug te pakken' en wraak te nemen.
Dat zijn namelijk de gevolgen die straf kunnen hebben.
Deze komt misschien wel binnen …
Ik snap het.
Ik heb lang zelf geloofd dat een ‘pedagogische tik’ — what’s in a name — of andere vormen van schuld/schaamte/pijn geen kwaad kon.
Dat ik er geen last van gehad heb. Dat ik er niet slecht ben uitgekomen, dat ik er geen schade van ondervonden heb …
Tot ik ouder werd en ouder werd. 😉
En inzag waar mijn ongelooflijke behoefte aan autonomie en mijn vluchtgedrag voor conflict vandaan kwam.
Omdat ik als kind bang was van boosheid.
Boosheid bij volwassenen werd in mijn wereld soms - niet altijd - geuit op een eerder agressieve manier.
Nepen krijgen en pletsen op de poep, geroep en teleurgestelde blikken, krijtjes en bordenwissers die in de klas rond vlogen, kleinerende uitspraken en handelingen ...
Bovendien was het om een of andere reden voor mij niet toegestaan om zelf boosheid te uiten. Alsof ik geen recht had om mij boos (of gekwetst, gefrustreerd, bang, klein, teleurgesteld …) te voelen.
Dat heeft een enorme impact op mij gehad, zonder dat ik het zelf besefte.
Ik vind het moeilijk om dit zo te benoemen omdat mij dat in een loyaliteitsconflict duwt t.o.v. mijn ouders en andere opvoeders uit mijn jeugd. Het voelt alsof ik hen onrecht aandoe door dit te schrijven. En dat is net het tegenovergestelde van wat ik wil.
Want, voor alle duidelijkheid: ik verwijt hen helemaal niets. Ik hoef mezelf dit niet wijs te maken; ik voel dat echt zo aan.
Bij mij is er geen wrok of wraak of nood aan beschuldigingen whatsoever.
Hoe je opgroeit en welke volwassene je precies wordt heeft met zoveel andere factoren te maken ook.
We zijn allemaal het product van onze eigen opvoeding. Jij, ik, en onze ouders ook. En ik geloof oprecht - en zal dat blijven zeggen: ieder doet wat hij/zij kan.
Ik begrijp de tijdsgeest van toen en ik kan plaatsen waarom dingen gebeurden zoals ze gebeurden.
Ik voel niet de behoefte om te zeggen: “Het is jouw schuld dat …” of “Door jullie opvoeding ben ik zus of zo geworden …” Dat draagt volgens mij niet bij aan een beter welbevinden.
Het fijne is, ik moet mezelf dat niet 'wijsmaken', het voélt ook echt zo.
(de band met mijn ouders is trouwens nog nooit zo hecht geweest, dus kijk, het kan altijd keren)
Besef is de eerste stap
Ik ben gewoon heel dankbaar dat ik in staat ben om dit allemaal te plaatsen en te begrijpen waarom ik als volwassene bepaalde copingstrategieën hanteer, waarom ik nog steeds moeite heb met agressie - in woorden en in daden -, waarom ik bang ben van mijn eigen boosheid (en vooral dan het onderliggende gevoel van gekwetst zijn of onrechtvaardig behandeld te worden).
Dan loop ik weg. Ik vlucht.
In mezelf, in mijn binnenwereld. Want daar is het veilig.
Ik zwijg. Laat niets meer van mij horen, ik spreek niet meer af.
Wil ik dat? Neen, helemaal niet, zelfs.
Het overvalt mij, het blokkeert mij. Het is een traumareactie.
Met mijn ratio probeer ik dan de boel te herkaderen, sjiek ik mij te pletter over hoe ik dit kan oplossen, maar mijn lijf en mijn geest willen niet mee.
Ik ben het voorbije jaar heel intensief bezig met het proberen doorbreken van dit patroon.
En dat lukt. Soms. En soms ook niet. Met muizenstapjes.
Emotioneel bewustzijn for the win
Ik geloof heel sterk — en onderzoek wijst dat ook uit — dat werken aan een geïntegreerd brein een oplossing biedt. Het zorgt ervoor dat we evenwicht, veerkracht, inzicht en empathie kunnen ervaren, ook op momenten dat er op onze rode knoppen wordt geduwd en we getriggerd worden waardoor we ons geduld en controle dreigen te verliezen.
Het is dus aan ons als volwassenen om te leren hoe we onze 'ontplofstatus' kunnen tegenhouden en op een andere manier kunnen omgaan met het vervelend / ongewenst / uitdagend gedrag dat onze kinderen stellen.
Zodat we hen kunnen voorleven hoe dat gaat, die emotieregulatie.
Je raadt het al.
Laat dat nu net mijn stokpaardje zijn. Emoties en alles wat ermee samenhangt, interactie tussen mensen, hoe en wat we communiceren ... Het maakt allemaal deel uit van de emotionele geletterdheid die ik mee wil helpen verhogen. 🚀
En ook Positive Discipline draagt enorm bij tot het vergroten van ons emotioneel bewustzijn.
Voor wie nieuwsgierig is:
De oudercursus Opvoeden en opgroeien met Positive Discipline gaat 2 keer per jaar door. Klik hier voor meer informatie.
Ook mijn gratis e-book Bemoediging werkt! geeft je al een idee van wat Positive Discipline is. Dat kan je hier downloaden.
Via mijn nieuwsbrief geef ik regelmatig updates over aankomende workshops, challenges, webinars en cursus.
Uiteraard heb je als nieuwsbrieflezer een streepje voor. Altijd. 😘
Lees verder: https://www.adindacocquyt.be/blog/ik-werd-vroeger-gestraft-maar-ik-heb-daar-niets-aan-overgehouden-ke3h6
💌 Mijn coole nieuwsbrief ontvangen? Klik hier.
🤗 Zeer welgekomen in mijn besloten FB-groep Ouderschouders.
👍🏻 Volg en like mijn FB-pagina de volgende 1000 dagenom/adinda.bemoedigt